تاج خبر، گروه استان‌ها- فاطمه گلوی: سیستان و بلوچستان امروز به یکی از قطب‌های مهم تولید موز ایران تبدیل شده است. اقلیم گرم و مرطوب مناطق جنوبی این استان، به‌ویژه در شهرستان زرآباد، شرایطی ایده‌آل برای رشد این محصول گرمسیری فراهم کرده است.
خاک حاصل خیز، تابش فراوان نور و دسترسی به منابع آبی زیرزمینی از جمله عواملی هستند که باعث شده کاشت موز در این مناطق رونق چشمگیری بگیرد.
زرآباد به‌عنوان قلب تولید موز کشور شناخته می‌شود و نقش مهمی در تأمین نیاز داخلی دارد. کیفیت بالای موز این منطقه، نه‌تنها در بازارهای داخلی بلکه در صادرات نیز مورد توجه قرار گرفته است.
توسعه صنایع تبدیلی، بسته‌بندی و ایجاد زنجیره ارزش در کنار آموزش‌های نوین کشاورزی، از مهم‌ترین برنامه‌هایی است که می‌تواند جایگاه سیستان و بلوچستان را در تولید موز کشور بیش از پیش تقویت کند و این محصول را به نمادی از کشاورزی موفق در جنوب ایران بدل سازد.
برداشت ۳۴۲ هزار تن موز از موزستان های سیستان و بلوچستان
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با تاج خبر گفت: سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی جنوب کشور، در سال‌های اخیر با توسعه کشت محصولات گرمسیری، جایگاه ویژه‌ای در تولید موز به دست آورده است.
سعید ناروئی افزود: کشت این محصول عمدتاً در شهرستان‌های زرآباد، دشتیاری، چابهار، کنارک، راسک، قصرقند و سرباز انجام می‌شود که در میان آن‌ها، شهرستان زرآباد با بیشترین سطح زیر کشت، به‌عنوان پایتخت موز کشور شناخته می‌شود.
وی تصریح کرد: سطح زیر کشت موز در استان ۱۳ هزار و ۱۳۴ هکتار است که از این میزان ۱۱ هزار و ۳۹۰ هکتار بارور و هزار و ۷۴۴ هکتار غیر بارور است. سالانه بیش از ۳۴۲ هزار تن موز از باغ‌های این استان برداشت می‌شود که سهم قابل‌توجهی در تأمین نیاز بازار داخلی دارد.
ایجاد اشتغال برای ۳۹ هزار نفر در موزستان‌های سیستان و بلوچستان
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان ادامه داد: کشت موز در سیستان و بلوچستان علاوه بر رونق اقتصادی، اشتغال قابل‌توجهی نیز ایجاد کرده است؛ به‌گونه‌ای که ۳۹ هزار و ۴۰۰ نفر اشتغال ثابت در این بخش ثبت شده است.
وی گفت: یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد موز تولیدی سیستان و بلوچستان، کیفیت بالا و سلامت طبیعی آن است. این محصول به دلیل شرایط اقلیمی خاص منطقه و نبود آفات و بیماری‌های جدی، بدون استفاده از سموم شیمیایی تولید می‌شود و می‌توان آن را محصولی سالم و حتی ارگانیک دانست.
ارسال موز ارگانیک سیستان و بلوچستان به استان‌های مرکزی کشور
ناروئی بیان کرد: موز تولیدی سیستان و بلوچستان نه تنها نیاز مناطق جنوبی را تأمین می‌کند، بلکه به بسیاری از استان‌های کشور نیز ارسال می‌شود و نقش مهمی در تنظیم بازار میوه کشور دارد.
وی در زمینه نحوه کاشت و برداشت موز گفت: موز گیاهی گرمسیری با ساقه علفی و منوکارپ است که تکثیر آن از طریق پاجوش و ریزوم انجام می‌شود. در سال‌های اخیر، مرکز تحقیقات بلوچستان با بهره‌گیری از فناوری کشت بافت، روش‌های نوینی را برای تکثیر این گیاه به کار گرفته است.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در پایان تصریح کرد: میوه موز در زمان برداشت به‌صورت سبز چیده می‌شود و پس از انتقال به مراکز فروش، طی فرآیند رنگ‌آوری و رسیدگی تجاری، آماده عرضه به بازار مصرف می‌شود.
۶ هزار هکتار از اراضی زرآباد زیر کشت موز
نماینده کشاورزان شهرستان زرآباد در گفت و گو با تاج خبر اظهار داشت: در زرآباد به عنوان بزرگ‌ترین گلخانه طبیعی ایران، سالانه بیش از ۲۰۰ هزار تن موز تولید می‌شود. سطح زیر کشت موز در این شهرستان بیش از ۶ هزار هکتار است که در نوع خود در کشور بی‌نظیر است.
یونس نهنگی ادامه داد: در فصل برداشت، روزانه حدود ۵۰۰ تن موز از باغ‌های این منطقه برداشت می‌شود؛ میزانی که فراتر از نیاز روزانه استان سیستان و بلوچستان و استان‌های همجوار است. بخش زیادی از این محصول پس از شست‌وشو و بسته‌بندی به شهرهای دیگر کشور ارسال می‌شود.
وی گفت: موز زرآباد محصولی بومی است که بدون نیاز به واردات و نگهداری در سردخانه، مستقیماً از باغ به بازار می‌رسد و به دلیل طعم طبیعی و کیفیت بالا، جایگاه ویژه‌ای در بازارهای داخلی دارد.
نماینده کشاورزان شهرستان زرآباد ادامه داد: واردات موز خارجی در فصل برداشت داخلی، موجب افت قیمت و کاهش انگیزه کشاورزان شده است.
وی افزود: ادامه این روند، تهدیدی برای تولید داخلی و امنیت غذایی کشور است. با مدیریت بهتر واردات و حمایت از کشاورزان، می‌توان ظرفیت بی‌نظیر سواحل مکران را به فرصت اقتصادی بزرگی برای کشور تبدیل کرد.
نهنگی افزود: برداشت موز در مناطق جنوبی سیستان و بلوچستان تقریباً در تمام فصول سال ادامه دارد و با اندکی حمایت، امکان صادرات و ارزآوری قابل توجهی برای کشور فراهم خواهد شد.
به این ترتیب، سیستان و بلوچستان با تولید موز سالم، اشتغال‌زا و اقتصادی، سهمی چشمگیر در تأمین نیاز بازار داخلی دارد و شهرستان زرآباد همچنان به‌عنوان پایتخت موز ایران درخشان است.
زرآباد نه تنها قطب تولید موز ایران است، بلکه نمادی از توان کشاورزان بومی در بهره‌برداری از ظرفیت‌های طبیعی سواحل مکران به شمار می‌آید؛ ظرفیتی که با برنامه‌ریزی و حمایت درست، می‌تواند سهم مهمی در اقتصاد کشاورزی کشور ایفا کند.
