تاج خبر، گروه استان‌ها: نهبندان به‌عنوان بخشی از پازل خراسان جنوبی، با وجود ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های فراوان، همچنان از برخی محرومیت‌ها رنج می‌برد؛ محرومیت‌هایی که ریشه آن شاید در خشکسالی و کمبود آب باشد اما دامنه آن تا ضعف زیرساخت‌ها کشیده شده است.
همین محرومیت‌ها در نقاط مختلف استان، به‌ویژه در شهرستان‌های مرزی همچون نهبندان، عاملی شد تا مقام معظم رهبری در هفتم شهریورماه ۱۳۷۸ با سفر به این منطقه، توجه مسئولان را به مشکلات آن معطوف کنند.
رهبر معظم انقلاب در بیان اهداف این سفر فرمودند: «من با حضور در شهرستان محروم نهبندان قصد دارم توجه کامل مسئولان دولتی و استانی را به این منطقه و مناطق مشابه جلب نمایم و از آنان توقع دارم برنامه‌ریزی و تلاش خود را بر روی نقاط دورافتاده که محرومیت‌های تاریخی را تحمل کرده‌اند، متمرکز کنند.»
برکت یک سفر
مهم‌ترین دستاورد این سفر سرنوشت‌ساز، تدوین «سند توسعه شهرستان نهبندان» بود که کلیات آن در جلسه هیأت وزیران مورخ ۳۱ تیر ۱۳۸۱ به تصویب رسید و جهت اجرا به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ابلاغ شد.
برکت این سفر منجر به تهیه طرح توسعه نهبندان در شش فصل و ۱۷ ماده گردید. هرچند این طرح برای مدت ۱۰ سال و با اعتباری بالغ بر ۶۰۰ میلیارد ریال مصوب شد، اما تخصیص بودجه با تأخیرهای طولانی همراه بود و هرگز به‌طور کامل به مرحله اجرا نرسید.
در دولت سیزدهم و همزمان با سفر استانی رئیس‌جمهور در شهریور ۱۴۰۰ به خراسان جنوبی، بازنگری و پیگیری «سند توسعه نهبندان» به‌عنوان یکی از مطالبات اصلی مطرح و مورد تأکید و تصویب آیت‌الله شهید رئیسی قرار گرفت و در فهرست مصوبات سفر استانی به ثبت رسید.
رئیس‌جمهور وقت در نخستین سفر از دور دوم سفرهای استانی خود در آذرماه ۱۴۰۲ نیز با حضور در خراسان جنوبی و دیدار با اقشار مختلف مردم نهبندان، بر ضرورت تکمیل طرح توسعه این شهرستان تأکید کرد و گفت: «طرح توسعه نهبندان باید با قوت و جدیت پیگیری شود، اما تحقق کامل آن مستلزم تأمین و تقویت زیرساخت‌های اساسی از جمله آب، گاز و برق است.»
اگرچه در این سفر اعتباری برای توسعه نهبندان و سربیشه تعریف شد، اما تزریق قطره‌چکانی اعتبارات تاکنون نتوانسته مرهمی بر زخم چندین‌ساله این طرح باشد.
سرنوشت طرح توسعه نهبندان
مصطفی نخعی، نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی، در این زمینه اظهار داشت: سند توسعه‌ای نهبندان در سال ۱۳۸۱ و در پی سفر پربرکت مقام معظم رهبری به این منطقه در سال ۱۳۷۸ و با دستور ایشان به دولت، به تصویب رسید.
وی با بیان اینکه در این سند، افق ۱۰ سالهای برای توسعه نهبندان تعریف و مبلغ ۶۰ میلیارد تومان برای آن تعیین شد، افزود: متأسفانه حداکثر ۵۰ درصد از این اعتبار تخصیص یافت و به همین دلیل این طرح نتوانست تحول مورد انتظار در شاخص‌های مختلف از جمله بهداشت، آموزش و سایر حوزه‌ها ایجاد کند و چهره محرومیت منطقه آن‌گونه که مدنظر رهبر معظم انقلاب بود، تغییر یابد.
نماینده نهبندان و سربیشه ادامه داد: در دولت گذشته و طی سفر هیئت دولت به خراسان جنوبی، شهید رئیسی با شناخت دقیقی که از استان و شهرستان نهبندان داشتند، بلافاصله دستور بازنگری طرح توسعه نهبندان را صادر کردند.
به گفته وی، در فرآیند بازنگری و با رایزنی‌های صورت‌گرفته، شهرستان سربیشه نیز به این طرح اضافه شد و نام آن به «طرح توسعه نهبندان و سربیشه» تغییر یافت.
برای این طرح، هزار میلیارد تومان برای نهبندان و حدود هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای سربیشه اختصاص داده شد.
تزریق اعتبار به طرح
نخعی با اشاره به اینکه این طرح توسط معاون اول وقت دولت، آقای مخبر، به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد، گفت: مقرر گردید بخشی از اعتبارات توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، بخشی توسط وزارتخانه‌ها از محل منابع داخلی و بخشی نیز توسط استان تأمین شود.
وی افزود: این مصوبه در روزهای پایانی دولت قبل و همزمان با حادثه ناگوار شهادت رئیس‌جمهور صادر شد و در آغاز به کار دولت جدید، پیگیری‌های لازم برای اجرای این سند ادامه یافت و تاکنون جلسات و مکاتبات متعددی در این ارتباط انجام شده است.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه بیان کرد: بخشی از منابع این سند در قالب‌های مختلف اختصاص یافته است؛ به‌عنوان نمونه، در بودجه سال ۱۴۰۴ مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان برای توسعه بیمارستان نهبندان پیش‌بینی شده است.
وی بیان داشت: همچنین ۴۰ میلیارد تومان از سوی وزارت مربوطه و اعتباری در بخش کشاورزی و بنیاد مسکن برای اجرای طرح‌های هادی اختصاص یافته، اما آنچه دقیقاً در مفاد سند آمده، تاکنون به‌طور کامل عملیاتی نشده است.
پیگیری برای تأمین اعتبار
نخعی با اشاره به اینکه این سند دارای افق پنج‌ساله است که از سال ۱۴۰۳ آغاز شده است، افزود: پیگیری برای تأمین اعتبارات سالهای آتی از طریق سازمان برنامه و بودجه و وزارتخانه‌های مربوطه ادامه دارد.
وی خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی وزارتخانه‌ها در این زمینه عملکرد کندی داشته‌اند که منجر به طرح سوال از وزیر مربوطه توسط نمایندگان شد؛ چراکه بی‌توجهی به سند توسعه نهبندان، علیرغم رسمیت آن، موجب نگرانی جدی است.
