به گزارش تاج خبر به نقل از وزارت نفت، محمد متقی امروز دوشنبه، سوم شهریور در سومین همایش زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی ایران به چالش‌های حکمرانی در صنایع پایین‌دستی اشاره و اظهار کرد: در این اکوسیستم، ۱۰ تا ۱۱ بازیگر اصلی شامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، وزارت نفت، وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت)، سازمان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، هلدینگ‌های پتروشیمی، شرکت‌های خصوصی، بورس کالا و انرژی، گمرک، بانک مرکزی و سازمان غذا و دارو حضور دارند که تعیین‌کننده شرایط در صنایع پایین‌دستی هستند.
وی به بیان چالش‌های صنایع پایین‌دستی پرداخت و گفت: نخستین چالش، نوسان و تأمین مواد اولیه و کاهش تولید آن‌هاست که علل گوناگونی دارد. افزون بر این، ناترازی انرژی بر صنایع پایین‌دستی تأثیرگذار است و سبب می‌شود اولویت تأمین مواد اولیه به فعالیت‌های دیگر معطوف شود.
چالش طولانی شدن طرح‌های زنجیره ارزش
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عدم اجرای طرح‌های زنجیره ارزش اشاره و بیان کرد: برخی از این طرح‌ها که قرار بود ۸ تا ۹ ساله به ثمر بنشینند، حالا ۱۲ سال طول کشیده‌اند و همین امر مشکلات عدیده‌ای برای توسعه صنعت پتروشیمی ایجاد کرده است.
متقی با تأکید بر لزوم ایجاد تغییرات در انتهای زنجیره ارزش تصریح کرد: در صنعت پتروشیمی، ملزم به رعایت نظارت و اجرای استانداردها هستیم. بر همین اساس، برای تولید هر محصول، داده‌های تکنولوژیکی وجود دارد که اطلاعات آن‌ها تطابق‌سازی می‌شود و تنها کالاهایی به بورس می‌روند که مطابق با این داده‌ها باشند.
وی در مورد استانداردسازی در صنایع پایین‌دستی گفت: سازمان استاندارد، متولی استانداردهای اجباری و تشویقی است، اما پیگیری چندانی در این زمینه صورت نمی‌گیرد. افزون بر آن، آزمایشگاه‌های طراحی‌شده برای این حوزه سال‌هاست که به‌روزرسانی نشده‌اند.
انجام معاملات به شکل اعتباری
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به تأمین مالی صنایع پایین‌دستی اشاره و بیان کرد: از سال ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۳، حدود ۳۶ درصد از معاملات بورس کالا مربوط به معاملات اعتباری بوده است؛ یعنی هرچقدر که به جریان نقدینگی در صنایع پایین‌دستی کمک شده تا تاب‌آوری خود را در تولید بالا ببرند، عواملی مثل محدودیت‌های برق و گاز به این صنایع فشار وارد کرده است.
متقی با تأکید بر برنامه‌های توسعه‌ای صنایع پایین‌دستی افزود: وزارت صمت باید نظارت بیشتری بر صدور پروانه‌های بهره‌برداری بر اساس برنامه‌های توسعه‌ای بالادست پتروشیمی داشته باشد. بر اساس آمار سال ۱۴۰۲، حدود ۱۰ هزار پروانه بهره‌برداری در حوزه پلیمر صادر شده است.
وی با بیان اینکه آلودگی‌های پلاستیکی و زیست‌محیطی از جمله چالش‌های دیگر صنایع پایین‌دستی است، تصریح کرد: این موارد به‌شدت صنعت پتروشیمی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و اگر با همین محصولات جلو برویم، تا چند سال آینده، بازارهای نیمه‌فعالی که وجود دارد نیز از دست می‌رود.
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی تعرفه‌های صادرات را از دیگر چالش‌های صنایع پایین‌دستی دانست و بیان کرد: این اقدام با هدف توسعه زنجیره ارزش اتفاق افتاد، اما در چند سال گذشته، مالیات حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی بین ۵ تا ۱۰ درصد اخذ شده که این امر مشکلاتی برای صنایع پایین‌دستی ایجاد کرده است.
