تاج خبر– گروه استان‌ها: در سال‌های اخیر، بحران اعتیاد و گسترش پدیده معتادان متجاهر به یکی از جدی‌ترین چالش‌های اجتماعی کشور به‌ویژه در استان‌های محروم تبدیل شده است.
لرستان نیز به عنوان یکی از استان‌های درگیر با این معضل، همواره با کمبود ظرفیت‌های نگهداری، مشکلات تأمین دارو و نبود امکانات مناسب برای ساماندهی افراد آسیب‌دیده از اعتیاد مواجه بوده است.
حرکت به‌سوی بازتعریف نقش دولت در مقابله با آسیب‌های اجتماعی
در چنین شرایطی، افزایش ظرفیت مراکز ماده ۱۶، تأمین رایگان داروهای درمانی و اختصاص هدفمند اموال تملیکی به این مراکز، نه‌تنها اقدامی حمایتی بلکه نوعی بازتعریف نقش دولت در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی محسوب می‌شود.
در لرستان نهادهایی چون دانشگاه علوم پزشکی، اداره‌کل اموال تملیکی و شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، در قالب یک هماهنگی میان‌بخشی، نقش پررنگ‌تری در فرآیند درمان، بازپروری و بازگشت اجتماعی این افراد ایفا کرده‌اند.
افزایش ۳۰۰ نفری ظرفیت کمپ‌های ترک اعتیاد با صرف اعتباری چهار میلیارد تومانی، اقدامی برای ارتقای ساختارهای فیزیکی و بهداشتی این مراکز است. از سوی دیگر، حذف هزینه‌های دارویی و تأمین مایحتاج اولیه از محل اموال توقیفی، اقدامی است که نه‌تنها فشار اقتصادی بر دوش سیستم حمایتی را کاهش می‌دهد، بلکه امکان ارائه خدمات پایدارتر و باکیفیت‌تر به بهبودیافتگان را فراهم می‌سازد.
افزایش ظرفیت و حذف هزینه‌های دارویی؛ گامی به سوی درمان پایدار
این مجموعه اقدامات، در کنار هم می‌تواند مسیر خروج از چرخه معیوب بازگشت مجدد به خیابان و اعتیاد را برای بسیاری از افراد هموارتر کند. اما تداوم این روند مستلزم تقویت هم‌افزایی نهادی، تأمین بودجه‌های پایدار، و نگاه جامعه‌محور به مقوله اعتیاد به عنوان یک آسیب درمان‌پذیر است، نه صرفاً یک تهدید.
در این راستا با حضور معاون سیاسی امنیتی اجتماعی استاندار لرستان و سایر متولیان مرتبط جلسه‌ای با موضوع بررسی مسائل و مشکلات مرکز ماده ۱۶ نور لرستان برگزار و تصمیماتی اتخاد شد. همچنین یک سالن جدید در این حوزه بهره‌برداری شد.
در ادامه اقدامات دستگاه‌های اجرایی لرستان در راستای ساماندهی معتادان متجاهر و ارتقای خدمات ارائه‌شده در کمپ‌های ترک اعتیاد، با بهره‌برداری از فضای جدیدی در یکی از مراکز درمانی، ظرفیت نگهداری افراد درگیر با اعتیاد ۳۰۰ نفر افزایش یافت. در همین حال، با مصوبات جدید کارگروه‌های استانی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان و اداره‌کل اموال تملیکی استان مأمور به ارائه خدمات حمایتی به کمپ ماده ۱۶ شدند.
ورود جدی دانشگاه علوم پزشکی به تأمین رایگان دارو برای مراکز ماده ۱۶
مدیرکل امور اجتماعی استانداری لرستان از موافقت دانشگاه علوم پزشکی با تأمین رایگان داروهای مورد نیاز کمپ ماده ۱۶ خبر داد و گفت: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده، اداره‌کل اموال تملیکی نیز موظف به در اختیار قرار دادن اقلامی از جمله مواد غذایی، پوشاک و مواد بهداشتی برای این کمپ‌ها شده است.
ناهید پرویزپور در حاشیه این جلسه در گفت‌وگو با تاج خبر با اشاره به حمایت‌های نهادهای استانی از روند ساماندهی و درمان معتادان متجاهر در قالب کمپ‌های ماده ۱۶ اظهار داشت: دانشگاه علوم پزشکی لرستان پذیرفت که داروهای مورد نیاز کمپ ماده ۱۶، که در سنوات گذشته به صورت هزینه دریافت می‌کردند و در اختیار این مرکز قرار می‌دادند، از این پس به صورت رایگان تأمین و در اختیار کمپ ماده ۱۶ قرار گیرد.
وی افزود: این تصمیم گام مؤثری در کاهش بار مالی و تسهیل روند درمان معتادان متجاهر در مراکز ماده ۱۶ استان به شمار می‌رود و قطعاً در ارتقای کیفیت خدمات درمانی ارائه شده در این مراکز تأثیرگذار خواهد بود.
تخصیص هدفمند اموال تملیکی برای حمایت از مراکز ترک اعتیاد
پرویزپور در ادامه به مصوبات مربوط به اداره‌کل اموال تملیکی نیز اشاره کرد و گفت: همچنین در بحث اموال تملیکی، در این جلسه مصوب شد که اداره کل اموال تملیکی استان موظف است نسبت به در اختیار قرار دادن برخی اقلام شامل سیگار، البسه، مواد غذایی، شوینده‌ها و مواد بهداشتی اقدام کند تا این اقلام به صورت هدفمند در اختیار کمپ‌های ماده ۱۶ قرار گیرد.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری لرستان تأکید کرد: این موضوع به طور جدی از سوی استانداری و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط پیگیری خواهد شد تا اقلام ضروری مورد نیاز این مراکز در کوتاه‌ترین زمان ممکن و به صورت منظم تأمین شود.
وی خاطرنشان کرد: هماهنگی‌های بین بخشی صورت‌گرفته در این زمینه نشان می‌دهد که عزم جدی برای ارتقای خدمات مراکز نگهداری و درمان معتادان متجاهر وجود دارد و ما تلاش می‌کنیم تا با استفاده از ظرفیت‌های دستگاه‌های مختلف، خدمات بهتر و موثرتری به بهبودیافتگان ارائه شود.
افزایش ۳۰۰ نفری ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر در لرستان
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان هم از افزایش ظرفیت نگهداری و درمان معتادان متجاهر در این استان خبر داد و گفت: با بهره‌برداری از فضای جدیدی به مساحت ۸۰۰ مترمربع و صرف اعتباری بالغ بر چهار میلیارد تومان، امکان نگهداری ۳۰۰ نفر دیگر فراهم شده است.
اردشیر صفاپور در گفت‌وگو با تاج خبر اظهار داشت: در زمینی به مقدار ۸۰۰ مترمربع، ظرفیت نگهداری معتادین متجاهر در لرستان حدود ۳۰۰ نفر افزایش می‌یابد تا فرآیند درمان این افراد با شرایط بهتری دنبال شود. این افراد در مرکز جدیدی که آماده‌سازی شده، نگهداری خواهند شد.
ایجاد زیرساخت‌های بهداشتی در سالن جدید درمانی
وی با اشاره به امکانات ایجاد شده در این مرکز افزود: سالنی که به بهره‌برداری رسیده، به‌صورت کامل تجهیز شده و امکانات مورد نیاز از جمله سرویس‌های بهداشتی و حمام در آن پیش‌بینی شده است تا خدمات رفاهی اولیه به نحو شایسته‌ای به افراد تحت درمان ارائه شود.
صفاپور با اشاره به محدودیت‌های گذشته در ظرفیت نگهداری این مراکز تصریح کرد: در ظرفیت‌های قبلی که در اختیار داشتیم، امکان پاسخ‌گویی به حجم بالای معتادان متجاهر در سطح استان وجود نداشت. این کمبود ظرفیت به یکی از چالش‌های اصلی در مسیر درمان و ساماندهی این افراد تبدیل شده بود.
چهار میلیارد تومان اعتبار برای ارتقای زیرساخت درمانی
وی در ادامه گفت: با پیگیری‌های متعددی که از سوی شورای هماهنگی و دیگر دستگاه‌های مسئول انجام گرفت و همچنین با تأمین و تخصیص اعتباری بالغ بر چهار میلیارد تومان، این ظرفیت جدید به بهره‌برداری رسید. این اقدام گامی مهم در جهت بهبود وضعیت نگهداری و درمان معتادان متجاهر در استان محسوب می‌شود.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر لرستان تأکید کرد: برنامه‌ریزی برای توسعه بیشتر زیرساخت‌ها و افزایش سطح خدمات درمانی در دستور کار قرار دارد و امیدواریم با تداوم حمایت‌های بین‌بخشی، بتوانیم مسیر بازتوانی و بازگشت اجتماعی این افراد را هموارتر کنیم.
توسعه زیرساخت و استمرار حمایت‌های نهادی، لازمه مقابله با اعتیاد
مجموعه اقدامات اخیر در لرستان از جمله افزایش ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر، تأمین رایگان دارو توسط دانشگاه علوم پزشکی، و تخصیص اقلام ضروری از سوی اداره‌کل اموال تملیکی، نشانه‌ای از تغییر رویکرد نهادهای اجرایی به مسئله اعتیاد است؛ رویکردی که بیش از گذشته بر درمان، بازپروری، حمایت اجتماعی و کاهش آسیب تأکید دارد.
هرچند گام‌های برداشته‌شده ارزشمند و مؤثرند، اما نباید فراموش کرد که پدیده اعتیاد صرفاً با راه‌اندازی یک مرکز جدید یا تأمین دارو پایان نمی‌پذیرد. این مسیر نیازمند استمرار حمایت‌های ساختاری، تقویت پیوست‌های فرهنگی و روانی درمان، ایجاد فرصت‌های اشتغال پس از ترک، و در نهایت بازسازی پل ارتباطی میان بهبودیافتگان و جامعه است.
اگرچه با بهره‌برداری از فضای جدید و افزایش ظرفیت مراکز ماده ۱۶ می‌توان امیدوار بود بخشی از نیازهای فوری پاسخ داده شود، اما برای مقابله پایدار با این بحران اجتماعی، مشارکت فعال خانواده‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد، رسانه‌ها و سیاست‌گذاران فرهنگی ضرورتی انکارناپذیر است.
پاسخ به اعتیاد، بیش از آنکه صرفاً یک اقدام امنیتی یا پزشکی باشد، آزمونی است برای توانمندی حاکمیت در بازگرداندن کرامت انسانی به کسانی که از مسیر زندگی منحرف شده‌اند؛ و در این آزمون، همدلی، تدبیر و تداوم، کلید عبور موفق خواهند بود.
