به گزارش تاج خبر در حالی که برخی حامیان حیوانات در جیرفت با ارائه مستنداتی خبر از کشتار سگ‌ها می‌دهند، شهرداری مدعی است آنها را جمع‌آوری می‌کند، هرچند بررسی محل نگهداری سگ‌ها مشخص می کند حدود ۱۰ ماه اخیر سگی به آنجا منقل نشده است.
سگ‌های بلاصاحب یا پرسه‌زدن در بسیاری از شهرهای کل کشور به معضلی پیچیده تبدیل شده که به نظر می‌رسد دلیل اصلی آن بی‌توجهی شهرداری‌ها به دستورالعمل مدیریت کنترل جمعیت و ساماندهی سگ‌های پرسه‌زن است.
همین شرایط را در شهر جیرفت هم می‌بینیم، یعنی هیچ وقت به این دستورالعمل به طور کامل توجه نشده یا بخش کوچکی از آن فقط اجرا شده که آن هم از سال ۱۴۰۱ به شکل زنده‌گیری تعدادی از سگ‌ها و نگهداری آنها در یک پناهگاه کوچک بوده اما بخش دیگری از دستور العمل که عقیم سازی، تزریق واکسن و رهاسازی بیشتر آنهاست به طور کامل انجام نشده است.
در عین حال این روزها شاهد کاهش جمعیت سگ‌ها در شهر نیز هستیم اما گفته می شود سگ‌ها به پناهگاه هم برده نمی‌شوند که با توجه به فیلم‌های انتشاریافته در فضای مجازی، احتمال کشتار این حیوانات را گمانه زنی می کنند.
کارشناسان می گویند شهرداری‌ها باید به این درک برسند که امکان حذف کامل سگ از جامعه شهری وجود ندارد، تنها با کنترل جمعیت، واکسینه کردن و رهاسازی آنها با توجه به اینکه سگ‌ها قلمرویی برای خود دارند امکان ورود سگ‌های دیگر به شهر گرفته می‌شود، بنابراین می‌توان در این شرایط از بروز و سرایت بیماری هم جلوگیری کرد.
شهردار: سگ‌ها را جمع‌آوری می‌کنیم
شهردار جیرفت ضمن تکذیب کشتار سگ ها به خبرنگار تاج خبر گفت: آن ویدیوها مربوط به جیرفت نیست و ما با استفاده از تفنگ بیهوشی و زنده‌گیری آنها را به پناهگاه نگهداری سگ‌ها انتقال می‌دهیم.
هادی ربانی افزود: سپس دامپزشکی سگ ها را بررسی می‌کند، اگر بیمار باشند به وسیله مرگ خاموش از بین برده و مابقی داخل کمپ نگهداری می‌شوند.
اظهارات شهردار در مورد ویدیوهای کشتار سگ ها در حالی است که این ویدیوها توسط یکی از حامیان شناخته شده حیوانات در جیرفت فیلمبرداری شده که مدعی است در جیرفت رخ داده و اینها را در صفحه خود در فضای مجازی هم نیز منتشر کرده است.
دامپزشکی: شهرداری با ما همکاری نکرد
این ها در حالی است که رییس دامپزشکی جیرفت نیز مدعی است از سال گذشته شهرداری با دامپزشکی جیرفت همکاری ندارد.
رحمان مقبلی افزود: سال گذشته به شهرداری چندین نامه زدیم اما با ما برای واکسن زدن همکاری نکردند.
عوامل افزایش سگ ها و افتادن از آن روی بوم
یک استاد دانشگاه جیرفت هم در مصاحبه با خبرنگار تاج خبر ضمن تشریح دلایل فرآیندی که تعریف شده و نیز ضرورت مواجهه مناسب شهروندان با سگ ها گفت: برخی حامیان افراطی سگ‌ها حاضرند انسان‌ها آسیب ببینند و جانشان به خطر بیفتد اما سگ‌ها همانطور در خیابان‌ها بچرخند؛ این افراد دید و دانش کافی، سواد بوم‌شناسی و محیط زیستی کافی ندارند و از روی این ضعف آگاهی و به خاطر دلسوزی به سگ‌ها غذارسانی می‌کنند.
علیرضا محمدی افزود: چند سال است که شاهد حمله سگ‌ها به‌ویژه به کودکان نیز هستیم و این لزوم کنترل جمعیت سگ‌ها را بیشتر می‌کند.
وی تصریح کرد: سگ ولگرد به سگی گفته می‌شود که فارغ از صاحب‌دار بودن یا بدون صاحب بودن انسان کنترلی بر رفتار آن نداشته باشد.
محمدی ادامه داد: ضعف مدیریت پسماند و غذادهی به سگ‌ها توسط مردم از جمله عوامل افزایش جمعیت سگ‌هاست.
وی با اشاره به یکی دیگر از عوامل افزایش جمعیت سگ‌ها گفت: ساختمان‌های مخروبه یا رها شده و متروکه جاهای خوبی برای استراحت، همچنین زاد و ولد سگ‌هاست.
این استاد دانشگاه جیرفت یادآور شد: در شیوه عقیم سازی سگ‌ها حتما باید ۷۰ درصد جمعیت سگ‌ها عقیم شود و این کار دشواری است.
وی تاکید کرد: البته این کار هم باید هماهنگ با راهکارهای دیگر از جمله مدیریت پسماند و غذاندادن به سگ‌ها باشد.
محمدی ادامه داد: برای این کار نیاز به کار فرهنگی مرتبط با رفتار شهروندان نیز وجود دارد.
زادوولد بالا که با غذادهی بیشتر هم می شود
محمدی درباره دلایل اینکه غذارسانی به سگ‌ها باعث افزایش جمعیت آنها می‌شود گفت: نرخ زاد و ولد سگ‌سانان بسیار بالاست و اگر غذا فراهم باشد این زاد و ولد بیشتر هم می‌شود.
وی افزود: موضوعی به عنوان فراهمش و موجودیت غذایی (food availability) وجود دارد به این معنی که حیوان از حیث تکاملی و آموختنی می‌داند که غذا فراهم است و بنابراین می‌تواند زاد و ولد بیشتری داشته باشد.
محمدی با بیان اینکه در جیرفت ۲ یا سه فصل سگ‌ها زاد و ولد می‌کنند ادامه داد: یکی از کارهایی که باید در جیرفت انجام شود تخمین جمعیت سگ‌ها به ویژه جمعیت نرها و ماده‌هاست.
معضل سگ‌های پرسه‌زن برای محیط زیست
وی اضافه کرد: حضور سگ‌ها الان فقط معضل شهرها نیست بلکه به یک معضل برای مناطق حفاظت شده هم تبدیل شده‌اند.
محمدی افزود: در پارک ملی گلستان یک پلنگ طعمه‌ای را شکار می‌کند اما ۱۰ قلاده سگ پلنگ را احاطه می‌کنند و با وارد کردن استرس مانع غذا خوردن آن می‌شوند.
وی با بیان اینکه براساس آمارها در کشور ۱۹ یوزپلنگ توسط سگ‌های گله کشته شده است ادامه داد: همچنین این سگ ها بیماری‌هایی را به دیگر سگ سانان محیط زیست انتقال می‌دهند.
محمدی یادآور شد: در جنوب کرمان هم گزارش‌هایی داشته‌ایم که این سگ‌ها اثرات منفی بر محیط زیست گذاشته اند؛ قوچ و میش یا جبیر توسط سگ‌ها مورد تعقیب و گریز قرار گرفته‌اند.
این بوم‌شناس در مورد تفاوت سگ با کفتار یا دیگر سگ‌سانان که در محیط زیست حضور دارند گفت: سگ حیوان وحشی نیست و جایگاهی در حیات وحش ندارد، این چرخه طبیعی اکوسیستم است و در این زنجیره که به هم متصل هستند سگ ولگرد جایی ندارد.
یکی از بدترین شرایط مدیریت پسماند در جیرفت
محمدی تصریح کرد: یکی از بدترین شرایط مدیریت پسماند را در شهر جیرفت شاهد هستیم، در حالی که در بسیاری از شهرها هر شب زباله‌ها جمع آوری می‌شود اما چنین چیزی را در جیرفت نمی‌بینیم. سر هر کوچه ۲۰ متری و ۵۰ متری باید سطل زباله وجود داشته باشد.
وی آموزش، فرهنگ سازی و همکاری بین سازمان‌ها را ضعف اصلی در ایران دانست و خاطرنشان کرد:، مثلا شبکه بهداشت با شهرداری، دامپزشکی با شهرداری و مدیریت پسماند همکاری خوبی بایکدیگر ندارند و در کنار آن، بحث‌هایی همچون عقیم‌سازی باید صورت گیرد.
این کارشناس درباره کشتار سگ‌ها در جیرفت نیز گفت: رودخانه‌هایی داریم که وسعت زیادی دارند و سگ‌ها شب‌ها در آن پرسه می‌زنند، بنابراین امکان حذف فیزیکی همه سگ‌ها وجود ندارد اما اگر حتی بتوانیم همه سگ‌ها را هم از بین ببریم امکان این وجود دارد از جاهای دیگری از اطراف دوباره وارد شهر شوند.
اثر خلاء
محمدی اضافه کرد: اثر خلاء یا vacuum effect در مورد گرگ‌ها مورد بررسی قرار گرفته است به این شکل که با نبود گله‌ای از گرگ‌ها گله دیگر از این خلاء استفاده کرده اند و جایگزین شده اند. چنین موضوعی ممکن است درباره سگ‌ها نیز صدق کند.
استاد دانشگاه جیرفت تاکید کرد: ارتباط نهادهای مسئول و مرتبط با نهادی همچون دانشگاه وجود ندارد و از زبان علمی دانشگاه برای حل معضل‌هایی این چنینی استفاده نمی‌شود.
شاهدان مدعی کشتن سگ‌ها
یکی از حامیان حیوانات در جیرفت هم به تاج خبر گفت: چند ماه است سگ‌ها در جیرفت توسط تفنگ بادی (pcp) هدف قرار می گیرند و ساعاتی بعد، نزدیک صبح از خیابان‌ها جمع آوری می‌شوند.
وی افزود: مدتی ما خودرو را پیدا کردیم اما پلاک آن را کنده بودند که متوجه نشویم خودرو کجاست.
این شهروند اضافه کرد: متاسفانه طوری هم به آنها تیراندازی نشده که درجا کشته شوند، بسیاری مواقع زجرکُش می‌شدند یا قطع نخاع بوده و امکان تحرک نداشتند؛ موردی داشتیم که قطع نخاع بود و مدت‌ها خود را روی زمین می‌کشید و زانوهای آن تماما زخمی شده بود.
وی گفت: موردی را به رادیولوژی در کرمان بردیم و به ما گفتند تیر داخل نخاع است.
این حامی حیوانات بیان کرد: یکی از شاهدان تیراندازی هم که به یکی از سگ‌ها مقابل مغازه و منزلش غذا می‌دهد از پنجره خانه دیده است که سگ را با تفنگ زده‌اند اما گلوله وارد نخاع آن شده بود و مشکلی پیش نیامده بود تا اینکه سه هفته بعد این بار به سگ سم دادند و آن را کشتند.
به گزارش تاج خبر، در این زمینه ضرورت همراهی و هماهنگی بیشتر نهادهای متولی در سطح شهرستان احساس می شود تا در بهره گیری از دانش کارشناسی حوزه دانشگاهی، این موضوع در فرآیندی اصولی که در کشور طرح ریزی و در بخشنامه ها آمده، اجرایی شود.
